#Valideyn və uşaq münasibətləri insan inkişafı üçün əsasdır. Bu münasibətlər fərdin tərbiyəsinə, şəxsiyyətinə və ümumi rifahınaböyük təsir göstərir. Valideyn və uşaq münasibətlərinin bəzi əsasaspektləri bunlardır:
#Şərtsiz_Sevgi: Valideynlər adətən uşaqlarını qeyd-şərtsiz sevirlər, emosional dəstək və təhlükəsizlik hissi verirlər. Bu sevgi valideyn-övlad bağının əsasını təşkil edir. Gələcək yaşamları üçün bir kapitalkimi baxan valideyinlərin nəzərinə: onlar bu dünyaya gəlməyiseçməyiblər, onları bu dünyaya biz gətirmişik və onların birşəxsiyyət kimi formalaşmağı bizim əsas vəzifəmizdır.
#Emosional_bağlılıq: Bu bağlılıqlar uşağın təhlükəsizlik hissinə vəətrafdakı dünyanı araşdırmaq qabiliyyətinə təsir göstərir. Daimyanlarında olduğunuzu hiss etməlidirlər.
#Rol_modelləşdirmə: Valideynlər uşaqları üçün nümunə kimixidmət edirlər. Uşaqlar tez-tez valideynlərinin davranışlarını, dəyərlərini və münasibətlərini təqlid edirlər. Müsbət rol modeliuşağın inkişafına əhəmiyyətli təsir göstərə bilər.
#Ünsiyyət: Effektiv ünsiyyət sağlam valideyn-övlad münasibətləriüçün vacibdir. Açıq və dürüst ünsiyyət valideynlər və onlarınuşaqları arasında inam və anlaşma yaratmağa kömək edir.
#İntizam: Valideynlər övladlarının davranışlarına rəhbərlik etmək vəonlara doğru və yanlışı öyrətmək üçün məsuliyyət daşıyırlar. Müvafiq intizam üsulları uşaqlarda özünü idarə etmə və məsuliyyəthissini inkişaf etdirməyə kömək edir.
#Dəstək və həvəsləndirmə: Valideynlər uşaqlarının maraqlarını, istedadlarını və ambisiyalarını dəstəkləməkdə mühüm roloynayırlar. Həvəsləndirmə və təriflər uşağın özünə hörmətini artırabilər.
#Sərhədlər: Aydın sərhədlərin müəyyən edilməsi uşağıntəhlükəsizlik hissi üçün vacibdir. Valideynlər təhlükəsizlik və rifahıtəmin etmək üçün müstəqilliyə icazə vermək və məhdudiyyətlərqoymaq arasında tarazlıq yaratmalıdırlar.
#Tərbiyə və baxım: Valideynlər qidalanma, geyim və sığınacaq da daxil olmaqla fiziki qayğı göstərirlər. Emosional tərbiyə və qayğıuşağın emosional və psixoloji inkişafı üçün eyni dərəcədə vacibdir.
#Keçidlər və inkişaf mərhələləri: Valideyn-uşaq münasibətləriuşaqlar böyüdükcə və müxtəlif inkişaf mərhələlərindən keçdikcəinkişaf edir. Uşağın dəyişən ehtiyaclarına cavab vermək üçünvalideynlik tərzlərini tənzimləmək sağlam bir əlaqə üçün çoxvacibdir.
#Çətinliklər və #münaqişələr: Münaqişə valideyn-övladmünasibətləri də daxil olmaqla, istənilən münasibətin təbiihissəsidir. Münaqişələri #səbir, #empatiya və #effektiv ünsiyyətləhəll etmək vacibdir.
#Hörmət və müstəqillik: Uşaqlar böyüdükcə, valideynlərin özmüstəqilliklərinə hörmət etmələri və qərar qəbul etmə və problem həll etmə bacarıqlarını dəstəkləmələrini gözləyirlər. Bunu isəzamanında və düzgün qurulmuş münasibətlərin fonunda həlletdikdə,daha çox özgüvənli övladlar böyütmək mümükündür.
#Uzunmüddətli təsir: Valideyn-uşaq münasibətləri fərdlərəuzunmüddətli təsir göstərir. Müsbət münasibətlər çox vaxt dahasağlam emosional və sosial inkişafa səbəb olur, mənfi münasibətlərisə emosional problemlər və ya davranış problemləri ilə nəticələnəbilər.
Qeyd etmək lazımdır ki, valideyn-övlad münasibətlərinin keyfiyyətivə xarakteri geniş şəkildə dəyişə bilər və mədəni və fərdi fərqlərmühüm rol oynayır. Güclü, dəstəkləyici valideyn-övladmünasibətlərinin qurulması və saxlanması uşaqların rifahı vəinkişafı üçün vacibdir. Bu əlaqələr uşağın özünə hörmətinə, inamınavə həyatda ümumi uğuruna böyük təsir göstərə bilər.
Günel Vahabzadə
S.C.Pişəvəri adına Respubluka Humanitar fənlər gimnaziyasınındirektor müavini