Doç. Dr. Murteza HASANOĞLU: Güney Kafkasya’da Yeni Bir Tarihi Gün ve Tarihi Bir Fırsat

Azerbaycan Cumhurbaşkanı sayın İlham Aliyev’in Amerika Birleşik Devletleri’ne (ABD) gerçekleştirdiği resmi devlet ziyareti kapsamında, iki devlet arasında “kapsamlı stratejik ortaklık” modeliyle yeni bir dönemin başladığı ilan edilmışdir. 8 Ağustos 2025 tarihinde iki lider arasında yapılan görüşmeler neticesinde, her iki Devlet Başkanı da, ülkeleri arasında çok yönlü iş birliğinde yeni bir sayfa açmak için siyasi karşılıklı güveni sürekli olarak arttırmak, pratik iş birliğini derinleştirmek ve uluslararası iş birliğini güçlendirmek şeklinde özetlenebilecek kapsamlı bir stratejik ortaklık kurulduğunu açıkladılar. Azerbaycan’ın Güney Kafkasya’da istikrarlı ve kararlı barış stratejisi tüm dünyada yankı uyandırmıştır. Azerbaycan Cumhurbaşkanının ABD’ye ziyareti çerçevesinde Azerbaycan – ABD arasında varılan anlaşmalar ve Azerbaycan – Ermenistan normalleşme süreci çerçevesindeki gelişmeler tarihi bir öneme sahiptir. Azerbaycan Cumhurbaşkanı sayın İlham Aliyev ile Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, ABD Başkanı Donald Trump’ın ev sahipliğinde Beyaz Saray’da gerçekleşen 3’lü zirvenin ardından ortak deklarasyona imza atıldı. Güney Kafkasya’nın huzur ve refaha kavuşması yönünde tarihi bir fırsat yakalanmıştır. Bu fırsatın hayata geçirilmesi için ortaya koyulan çabalara Azerbaycan’ın özveriyle sürdürdüğü gayretleri desteklenmelidir . Güney Kafkasya için tarihi olay ve yeni bir tarihin yazıldığı gün olarak nitelendirilmelidir. Yapılan üçlü zirvede Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ile Ermenistan Başbakanı Paşinyan, iki ülke arasında “barış için yol haritası” olarak tanımlanan ortak deklarasyona imza attı. Deklarasyonda, Trump, Aliyev ve Paşinyan’ın, “Azerbaycan ile Ermenistan Arasında Barışın ve Devletlerarası İlişkilerin Tesis Edilmesi Hakkında Anlaşma” metninin, iki ülkenin dışişleri bakanlarınca paraflanmıştır.
1. Azerbaycan ile ABD arasındaki ilişkiler stratejik ortaklık seviyesine yükseltildi.
2. İki ülke arasında “barış için yol haritası” olarak tanımlanan ortak deklarasyona imzalanmıştır..
3. Azerbaycan Cumhuriyeti ile Amerika Birleşik Devletleri arasında Stratejik Ortaklık Şartı’nın hazırlanması amacıyla Stratejik Çalışma Grubu’nun kurulması hakkında Azerbaycan Cumhuriyeti Hükümeti ve Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti arasında Mutabakat Muhtırası” imzalanmıştır.
4. ABD Başkanı tarafından “Özgürlüğe Destek Yasası”na 907. düzeltmenin uygulanmasının durdurulması hakkında Kararname imzalanmıştır.
5. Azerbaycan Cumhuriyeti ve Ermenistan Cumhuriyeti arasında barışın ve devletlerarası ilişkilerin kurulması hakkında Anlaşma” taslağı paraflanmıştır.
7. AGİT Minsk süreci ve ilgili yapıların kapatılmasıyla ilgili AGİT’in görevdeki başkanına ortak başvuru mektubu imzalanmıştır.
8. Azerbaycan’ın ana kısmı ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasında engelsiz bağlantının sağlanmasının zorunlu olduğu vurgulanmıştır.
9. Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı ile ABD Başkanı’nın özel temsilcisinin katılımıyla SOCAR ve ExxonMobil şirketi arasında “İş Birliği Hakkında Mutabakat Zaptı” imzalanmıştır.
10.Zengezur Koridoru’nun geliştirilmesi konusunda Ermenistan ile 99 yıla kadar uzayabilecek bir anlaşmaya da vardıklarını ve Nahçıvan’a tam erişim sağlayacağı aktarılmıştır.
11. Savunma alanında Azerbaycan’a Amerika Birleşik Devletleri tarafından uygulanan yaptırımları kaldırılmıştır.
Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı sayın İlham Aliyev’in yönetimi döneminde Azerbaycan’ı dünya toplumuna entegre olunmüştur. Azerbaycan Cumhuriyeti uluslararası örgütlerde saygın ve sözü dinlenen bir devlet haline getirmiştir. Azerbaycan Cumhuriyeti uluslararası örgütlere başarılı dönemsel başkanlık yapmıştır. Sayın Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in siyasi ve askeri liderliği sayesinde İkinci Karabağ Muharebesi Zaferi’nin kazanılması gerçekleşmiştir. Sayın İlham Aliyev Türk tarihinin unutulmaz liderleri arasına adını altın harflerle yazmıştır ve Azerbaycanın hak davasını tüm dünyaya duyurmuştur. 2003’te yapılan seçimleri kazanarak cumhurbaşkanı görevini üstlenen İlham Aliyev, 21 yıllık yönetiminin ardından “galip halkın galip lideri” sloganıyla girdiği son seçimi de kazandı. Tarihi adaleti yeniden tesis eden Başkomutan İlham Aliyev, yapıcı bir lider, muzaffer bir komutan ve halkımızın en büyük hayallerini gerçekleştiren bir kişi olarak adını sonsuza dek tarihe yazmışır. Kısa süreli askeri operasyonlar sonucunda büyük bir zafer elde edildi ve tüm dünya hızla gelişen Azerbaycan’ın, Cumhurbaşkanının ve ordusunun gücünü gördü. Bugün toprak bütünlüğünü sağlayan Azerbaycan ezeli ve ebedi tarihi topraklarına Karabağ’a dönüyor ve işgalden kurtarılan Karabağ’da Azerbaycan bayrağı dalgalanıyor. Cumhurbaşkanı sayın İlham Aliyev diplomatik hamleleriyle Azerbaycan ‘nın ağırlığını dünyaya kabul ettirdi.
Allah tüm şehitlerimize rahmet eylesin, gazilerimize sağlık versin!
Yaşasın Azerbaycan Cumhurbaşkanı sayın İlham Aliyev!
Yaşasın Azerbaycan halkı!
Yaşasın Azərbaycan Ordusu!
Karabağ Azerbaycan’dır. Karabağ tarihi, ezeli ve ebedi Azerbaycan toprağıdır.

Doç. Dr. Murteza HASANOĞLU,

Bakü